Odpowiedzi Wójta Gminy Zamość na wnioski, zapytania i wypowiedzi Mieszkańców Gminy jakie miały miejsce podczas XXVIII sesji Rady Gminy Zamość w dniu 25 marca 2021 r.
Przyjęty w dniu 29 sierpnia 2018 roku przez Radę Gminy Statut Gminy Zamość określa między innymi obowiązkowe punkty porządku obrad każdej sesji Rady Gminy. Są wśród nich „wnioski i zapytania mieszkańców, zaproszonych gości” (§37 ust.1 pkt.7 Statutu), oraz „odpowiedzi na wnioski i zapytania mieszkańców i zaproszonych gości” (§37 ust.1 pkt.8 Statutu). Umieszczenie cytowanych powyżej obowiązkowych punktów obrad sesji Rady Gminy nie wynika z nakazu ustawowego. To decyzje Wójta i Radnych Rady Gminy poprzedniej samorządowej kadencji, którzy chcieli w ten sposób umożliwić Mieszkańcom publiczne przedstawienie w trakcie obrad sesji konkretnego wniosku lub też zapytania. Nie zakładano wówczas, że poprzez ten zapis początkową część obrad sesji Rady Gminy można będzie przekształcić w konferencję prasową. To co dzieje się w trakcie obrad każdej sesji za przyczyną jednego i wciąż tego samego Mieszkańca nie ma nic wspólnego z krzewieniem samorządowej idei o której myśleli w 1990 roku Twórcy ustawy o samorządzie gminnym. Mieszkaniec Gminy, Pan Ryszard Puchacz, wykorzystuje obrady sesji Rady Gminy do wygłaszania własnych myśli, przepytywania i oceniania Wójta, oraz publicznego obrażania Wójta, Radnych i Sołtysów. To co miało miejsce w trakcie marcowej sesji Rady nie jest wyjątkiem. Transmisja obrad dostępna jest na www.gimnazamosc.pl
Forma wypowiedzi Pana Ryszarda Puchacza w pkt. 9 obrad sesji Rady Gminy jaka miała miejsce w dniu 25 marca wywołuje moją reakcję w postaci innej niż dotychczas formuły tekstu mojej odpowiedzi. Odniosę się w niej tylko do poruszonych przez Mieszkańca spraw mających związek z zarządzaniem gminnym sprawami.
Wieloletni Plan Inwestycyjny Gminy Zamość na lata 2021-2030. Prace Wójta i Radnych nad projektem dokumentu trwają od początku miesiąca marca. Nie ma potrzeby w tym zakresie wydawać zarządzenia Wójta, gdyż dotyczyłoby ono tylko organizacji prac administracji. Wójt nie może wydawać zarządzeń organizujących prace Rady Gminy, czy też Jej stałych Komisji. Wieloletni Plan Inwestycyjny Gminy Zamość na lata 2021 – 2030 (WPI) będzie miał charakter gminnego programu gospodarczego obejmującego kilkuletnią perspektywę czasową. Określi kierunki działań w zakresie realizacji potrzeb i oczekiwań Mieszkańców poprawiających warunki życia w Sołectwach Gminy. Przyjęty przez Radę Gminy WPI będzie wskazywał Wójtowi Gminy priorytety zamierzeń inwestycyjnych i programów, których realizację należy zabezpieczać i przenosić na poziom projektowania budżetowego poszczególnych lat programu. Wieloletni Plan Inwestycyjny nie ma więc wymiaru i znaczenia prawnego takiego jak Budżet Gminy, ani też Wieloletnia Prognoza Finansowa Gminy. Nie będzie wykazem inwestycji realizowanych w poszczególnych latach, gdyż nie taka jest rola programu gospodarczego. WPI będzie wskazywał (nie znaczy rozstrzygał) przedsięwzięcia na których realizację będziemy chcieli pozyskań dotacje z unijnych i krajowych programów. Umieszczone w nim będą także programy (nie konkretne inwestycje) ważne dla rozwoju Gminy, realizowane wyłącznie z własnych środków budżetowych. To wszystko przy spełnieniu określonych założeń finansowych, które urealnią się i skonkretyzują dopiero na etapach projektowania budżetowego poszczególnych lat. Projekt przedsięwzięć i programów Wieloletniego Planu Inwestycyjnego Gminy Zamość na lata 2021-2030 powstaje w trakcie wspólnych prac wybranych przez Mieszkańców organów Gminy – Radnych Rady Gminy i Wójta. Materiałami wyjściowymi do prac są:
- zapisy Strategii Rozwoju Gminy Zamość na lata 2016 – 2025
- zapisy Wieloletniej Prognozy Finansowej Gminy na lata 2021 – 2027
- uchwały zebrań wiejskich sołectw Gminy Zamość lat 2015-2020, wskazujące najważniejsze dla sołectw zadania inwestycyjne
- wnioski składane przez Mieszkańców w trakcie zebrań wiejskich sołectw Gminy Zamość lat 2015 – 2020
- Raport o stanie Gminy Zamość za 2019 rok
- dokumentacja projektowania budżetowego 2021 roku
- informacje o możliwości pozyskania dotacji na realizację gminnych zadań z programów krajowych i unijnych
Projekt uchwały w sprawie uchwalenia WPI Gminy na lata 2021-2030 przedłożę Radzie Gminy jeszcze w miesiącu kwietniu. Być może będzie on przedmiotem obrad sesji Rady Gminy w dniu 29 kwietnia 2021 roku.
Program dofinansowania kosztów inwestycji z zakresu ochrony środowiska – dopłaty do budowy przyłączy do sieci kanalizacji sanitarnej i sieci wodociągowej. Program o takiej nazwie prawdopodobnie znajdzie się wśród zapisów Wieloletnie Programu Inwestycyjnego Gminy Zamość na lata 2021-2030. Nie ma to nic wspólnego z wnioskiem Pana Ryszarda Puchacza, jaki wypowiedział w trakcie obrad sesji Rady Gminy w dniu 24 września 2020 roku. Mieszkaniec postulował wówczas, aby środki budżetu Gminy przeznaczone na dopłaty do ceny wody i ścieków przeznaczyć na budowę przyłączeń kanalizacyjnych. Wówczas i teraz jestem przeciwny takiemu wnioskowi. Uważam, że Mieszkańcy Gminy nie mogą płacić 3,68 zł za 1m³ wody – dopłata z budżetu sprawia, że płacą 2,93 zł za 1m³. Pojawienie się wspomnianego powyżej programu w projekcie WPI ma związek z zupełnie czymś innym. W założeniach WPI i w obecnych realiach finansowych Gminy jest to program dla przyszłych inwestycji wodociągowych i kanalizacji sanitarnej realizowanych z udziałem dotacji unijnych. W sytuacji, gdy realizując takie zadania musimy rozliczyć się z efektów wyrażonych w postaci ilości wykonanych przez Mieszkańców przyłączeń do wybudowanych sieci. Czy taki program dopłat do budowy przyłączeń będzie w Gminie Zamość? Nie potrafię dzisiaj na to odpowiedzieć. Wieloletni Plan Inwestycyjny nie rozstrzyga o tym. Muszą na to być pieniądze i potrzeba o której mowa powyżej. Konieczna jest też mocna interpretacja obowiązującego w Polsce prawa. Budowa przyłączeń do sieci wodociągowej i kanalizacji sanitarnej jest zadaniem właścicieli nieruchomości. Tak rozstrzyga art. 15 ust. 2 ustawy z dnia 7 czerwca 2001 roku o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków – cytat „Realizację budowy przyłączeń do sieci od studni wodomierzowej, pomieszczenia przewidzianego do lokalizacji wodomierza głównego i urządzenia pomiarowego zapewnia na własny koszt osoba ubiegająca się o przyłączenie nieruchomości do sieci”. Treści tego przepisu nie znosi art. 400a ust.1 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 roku o ochronie środowiska. Ustawa ta daje możliwości finansowania z budżetu Gminy zadań z zakresu ochrony środowiska, ale w zgodności z innymi ustawami. Daje możliwości tworzenia gminnych programów, ale w ramach obowiązującego prawa. Mieszkaniec Gminy powołuje się na uchwałę jednej z Gmin Województwa Lubelskiego, która przyjęła taki program dopłat. Sprawdziłem, w podstawie prawnej tej uchwały pominięto art. 400a ust.1 ustawy o ochronie środowiska, który określa co obejmuje pojęcie finansowania ochrony środowiska i gospodarki wodnej. Czy to tylko niedopatrzenie?
Wniosek o ujęcie w Wieloletnim Palnie Inwestycyjnym Gminy Zamość na lata 2021-2030 budowy świetlicy wiejskiej w Borowinie Sitanieckiej z dotacją unijnego Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich. Pomimo, że plan ten będzie miał tylko charakter programu gospodarczego powinien uwzględniać gminne realia finansowe. Zachowanie tego związku umożliwi przekazanie Mieszkańcom rzetelnej informacji o możliwości realizacji gminnych potrzeb. Wykonując zadania własne Samorząd Gminy może się poruszać tylko w zakresie pieniędzy, którymi każdego roku dysponuje po stronie dochodów i przychodów budżetu. Będące do dyspozycji środki nie zaspokoją realizacji wszystkich pilnych potrzeb w 35 Sołectwach Gminny Zamość. Stąd też każdego roku dokonujemy trudnych wyborów – co realizować, a co musi wciąż czekać w długiej kolejce. Takie trudne decyzje podejmowane są także w trakcie prac nad Wieloletnim Planem Inwestycyjnym. Sytuację w gminnych finansach lat 2018 – 2021 przedstawiałem publicznie wielokrotnie, między innymi w Biuletynie Samorządu Gminy Zamość. Szersze spojrzenie na stan gminnych spraw zawiera RAPOR O STANIE GMINY ZAMOŚĆ za 2019 rok. Zachęcam do zapoznania się ze wspomnianymi powyżej materiałami, które są dostępne na www.gminazamosc.pl Na etapie prac nad WPI analizowałem gminne uwarunkowania i możliwości finansowe. Uznałem, że w przypadku Borowiny Sitanieckiej najważniejszymi zadaniami są: rozbudowa drogi gminnej nr 110402L (przy Szkole) z dotacją rządowego programu, oraz zabezpieczenie środków finansowych na dwa programy: budowy nawierzchni dróg gminnych wyłącznie z własnych środków, oraz program poprawy bezpieczeństwa na drogach Gminy Zamość (między innymi dotacja dla Powiatu na budowę chodników).
Pan Ryszard Puchacz wcześniej przygotowuje teksty, które odczytuje w trakcie obrad sesji Rady Gminy. Ma na to czas – tygodnie, miesiące. Pomimo wielokrotnych próśb Przewodniczącego Rady Gminy nie chce wcześniej udostępnić tekstów swoich wystąpień. Nie czyni tego także po sesji. W trakcie obrad Rady Gminy muszę więc udzielać spontanicznej odpowiedzi, bazującej na tym co przed chwilą usłyszałem i pamięci która nie tylko u mnie jest niedoskonała. Dlatego są i będą moje dodatkowe odpowiedzi takie jak niniejsza. Wierzę, że Mieszkańcy Gminy potrafią sami zauważyć różnicę w dwóch różnych przekazach publicznych..
Ryszard Gliwiński – 19 kwietnia 2021 roku.
