Najważniejszy dla nas akt prawa miejscowego, czyli budżet Gminy Zamość na 2019 rok, przyjęty został przez Radę Gminy 27 grudnia ubiegłego roku. Radni głosowali nad projektem budżetu, przedłożonym przez Wójta 14 listopada 2018 r. oraz późniejszymi zmianami, jakie zaproponował Wójt. Wyniki głosowania: za przyjęciem budżetu głosowało 17 Radnych, przeciw 0, wstrzymało się 2 Radnych. Nagranie z sesji Rady dostępne jest na stronie www.gminazamosc.pl (III sesja). Cała treść uchwały budżetowej z załącznikami dostępna jest na stronie www.ugzamosc.bip.lubelskie.pl – zakładka Finanse gminy, dalej Budżet, dalej Budżet gminy rok 2019.
Szczegóły zarządzania gminnymi finansami 2019 roku będą prezentowane w kolejnych wydaniach Biuletynu. Dzisiaj nieco ogólnych informacji wprowadzających w zagadnienie. Rozpocznijmy od zapoznania się z danymi zawartymi w niżej prezentowanych tabelach. Pozwalają one ocenić stan gminnych finansów i możliwości realizacji wniosków składanych w trakcie zebrań wiejskich. Ma to szczególne znaczenie na początku nowej samorządowej kadencji, gdyż ten rok to także czas planowania inwestycyjnego na lata 2020-2023.
Mieszkańcy Gminy oceniają gminny budżet najczęściej poprzez poziom wydatków inwestycyjnych i ich relację w stosunku do pozostałych wydatków. Tak patrząc na budżet 2019 roku można pewnie być umiarkowanie zadowolonym. Jego wydatki inwestycyjne wynoszą 20 119 953 zł i jest to 26,40% sumy całości wydatków własnych i rozchodów (76 210 584 zł). Bardziej dociekliwi będą analizować dane prezentowane w tabeli nr 4 na stronie obok. Wynika z nich, że głównym źródłem finansowania gminnych inwestycji są środki zewnętrzne, w tym programy unijne (41,06% wydatków) oraz kredyty i pożyczki (24,85% wydatków). Środki pozostałe z dochodów bieżących po zaspokojeniu wydatków bieżących i rozchodów (poz. 1a w tabeli nr 4) to 4 089 860 zł, co w wydatkach inwestycyjnych daje udział 20,33%. Będą mieli rację Ci, którzy powiedzą, że nie jest to najlepszy wynik. Tym bardziej jeśli weźmiemy pod uwagę fakt, że wydatki bieżące budżetu 2019 roku zostały mocno okrojone. Główną przyczynę takiej oceny pokazują informacje zawarte w tabelach nr 6 i 7 na stronie 4. Popatrzmy na dane dotyczące roku 2018. Dochody budżetu gminnego z dwóch podstawowych źródeł (wiersze 1 i 2 w tabeli nr 6) w stosunku do roku 2017 wzrosły o 1 330 579 zł (wiersz 3). Tabela nr 7 obrazuje natomiast to, co stało się w 2018 roku w wydatkach związanych z funkcjonowaniem oświaty (13 szkół). Udział środków własnych budżetu gminnego w stosunku do roku 2017 wzrósł o 3 242 970 zł (wiersz 3b). Skąd wzięliśmy te dodatkowe pieniądze na funkcjonowanie oświaty? Odpowiedź jest prosta: z dochodów pokazanych w wierszu 3 tabeli nr 6. Skoro te dochody wzrosły w 2018 roku o 1 330 579 zł, a na sfinansowanie wydatków oświatowych dołożyliśmy 3 242 970 zł, to otrzymujemy wynik ujemny 1 912 391 zł. Tyle w ubiegłym roku dołożyliśmy do funkcjonowania oświaty z pieniędzy pochodzących z gminnych podatków. Tak wygląda podstawowy problem budżetów lat 2018-2019, którego efektem jest zmniejszenie możliwości inwestycyjnych. Jeśli dołożymy do tego wzrost kosztów realizacji inwestycji (w budowie dróg o 50% – 60%), to ból głowy dla zarządzających gminnymi finansami jest pewny.
Problem finansowania gminnej oświaty pokazany w tabeli nr 7 na stronie 4 jest obecnie dla Organów Gminy najpoważniejszym wyzwaniem decyzyjnym, ale nie jedynym. Musimy w najbliższych miesiącach doprowadzić do wyjaśnienia sytuacji związanej z finansowaniem realizacji zadań Samorządu Powiatu w Zamościu, z uwzględnieniem tego co dalej z wnioskami Mieszkańców w sprawie budowy chodników przy drogach powiatowych. To, co prezentuję w tabelach nr 4,6,7 nie pozwala na 85% udział środków budżetu Gminy w budowie chodników. Przedłożona Staroście i Zarządowi Powiatu jeszcze w grudniu gminna oferta w tym zakresie pozostaje wciąż bez odpowiedzi. Miesiące 2019 roku to także opracowanie wieloletniego planu inwestycyjnego Gminy, uwzględniającego zadania na lata 2020-2023 oraz dalszą perspektywę w zakresie unijnych programów lat 2021-2027. O bieżących wyzwaniach i przyszłości gminnych finansów pisać będziemy w kolejnych wydaniach Biuletynu. Dzisiaj zachęcam do własnych analiz i kontaktu poprzez www.gminazamosc.pl zakładka „zadaj pytanie Wójtowi”.
/04.02.2019 r., Ryszard Gliwiński/
Zobacz tabele
