Poniższy tekst powstał w reakcji na publiczne wypowiedzi, jakie miały miejsce w takcie obrad dwóch tegorocznych sesji Rady Gminy Zamość, a także w wyniku mojego przekonania, że o obecnej sytuacji w finansowaniu gminnych zadań z zakresu oświaty i wychowania przedszkolnego nie możemy milczeć. Nie możemy biernie czekać na końcowe miesiące roku i ponowne przeżywanie tego, czego uczestnikami byliśmy na przełomie starego i nowego roku.
Przytoczę tu pytania Pana Ryszarda Puchacza, zgłoszone w trakcie sesji Rady Gminy Zamość w dniu 30.01.2020 r.: „Czy do szkół na terenie Gminy Zamość uczęszczają dzieci z innych Gmin? W związku z tym czy są problemy z przekazywaniem subwencji oświatowej przez inne samorządy? Odnośnie Pana artykułu na stronie internetowej „Reforma oświatowa demoluje budżety Gmin”, czy na pewno w naszym przypadku tylko reforma oświatowa w Gminie Zamość demoluje budżet Gminy? Czy też są inne czynniki? ”
Zacznę od odpowiedzi na pierwsze z tych pytań. Do dwunastu Szkół Gminy Zamość uczęszcza obecnie 2049 uczniów i wychowanków (oddziały I-VIII oraz oddziały przedszkolne). Z tej liczby 210 to mieszkańcy innych Gmin. Subwencją oświatową objętych jest 1689 uczniów oddziałów I-VIII oraz 6-latków objętych wychowaniem przedszkolnym, w tym 146 spoza Gminy Zamość. Subwencja przekazywana jest bezpośrednio z Ministerstwa Finansów na podstawie informacji o ilości uczniów i wychowanków składanych do Ministerstwa Edukacji Narodowej. W tym zakresie nie ma więc problemów z jej przekazywaniem, a tylko z kwotą, która jak uważam powinna być znacznie większa. Inne Gminy przekazują Gminie Zamość należne środki finansowe (dotacje) z tytułu pobytu dzieci z tych Gmin w oddziałach przedszkolnych naszych Szkół. Jest ich 64. Nie ma problemów z przekazywaniem dotacji z innych Gmin.
„Czy tylko reforma oświatowa demoluje budżet Gminy Zamość? ” Informacje umożliwiające Mieszkańcom wypracowanie własnych ocen w tym zakresie zamieszczam regularnie w Biuletynie Samorządu Gminy Zamość od października ubiegłego roku (w wersji elektronicznej Biuletyn dostępny jest na https://gminazamosc.pl/biuletyn-samorzadu-gminy-zamosc/). W materiale, o którym wspomina w pytaniu Pan Ryszard, wyraźnie wskazuję na kumulację problemów w gminnych finansach lat 2018–2020. Pan Ryszard nie podejmuje polemiki z tym, co tam napisane. Swoim pytaniem próbuje sugerować coś innego. Co? Ujawnił to w wypowiedziach przed kamerami dopiero w trakcie kolejnej sesji Rady Gminy Zamość dnia 28.02.2020 r. Wiem, że Mieszkańcy oglądają transmisje wiec pominę cytaty. Z ust Pana Ryszarda Puchacza padły mocne zdania i przy tym zero faktów. Odczytane, a więc wcześniej przemyślane, napisane i celowo wypowiedziane. Cóż, taki jest dzisiejszy poziom publicznej dyskusji. Postaram się jednak zachować normalnie, a więc odpowiedź oprę na faktach. Zawieram ją w trzech tabelach. Proszę porównać kwotowy wzrost wydatków realizacji poszczególnych zadań w latach 2017–2020 – tabela nr 1. Oświata i wychowanie jest wyraźnym liderem (+7 308 560 zł, tj. 33,57%). To ponad 51% udziału w całościowym wzroście wydatków bieżących budżetu (14 276 359 zł). Proszę porównać informacje z dwóch tabel – wydatki bieżące z zakresu oświata i wychowanie 2020 roku wzrosły w stosunku do roku 2017 o kwotę 7 308 560 zł (wiersz 1 tabeli nr 1), natomiast subwencja oświatowa przekazywana z budżetu Państwa w tym czasie wzrosła o zaledwie 1 684 788 zł (wiersz 1.4. tabeli nr 2). Sytuację w gminnych finansach obrazuje tabela nr 3, którą zamieściłem także w poprzednim wydaniu Biuletynu. Wiersz nr 4 w tej tabeli to środki własne budżetu Gminy na inwestycje. W ubiegłym roku mieliśmy ich jeszcze 5 609 017 zł, w tym roku zaledwie 1 284 511 zł. Przypominam, że analiza dochodów i wydatków opiera się na tabelach nr 1 i 2. O skutkach finansowych wydarzeń lat 2018–2020 piszę także w materiale o drogowych gminnych inwestycjach, który zamieszczam na innych stronach niniejszego wydania Biuletynu. Ten materiał również jest odpowiedzią na sesyjne wystąpienia Pana Ryszarda Puchacza.
W trakcie pisania niniejszego tekstu przypomniała mi się inna publicznie wypowiedziana opinia w sprawie realizacji zadań z zakresu oświaty i wychowania w Gminie Zamość. Miało to miejsce w trakcie zebrania sprawozdawczego OSP Płoskie w dniu 15.02.2020 r. w obecności około 40 Mieszkańców. Autorem wypowiedzi był Pan Poseł Sławomir Zawiślak. Stwierdził publicznie, że ma inny niż Wójt pogląd na funkcjonowanie oświaty w Gminie Zamość. Nic więcej. Tyle i aż tyle reakcji na LIST OTWARTY, jaki 14 stycznia 2020 roku Wójt Gminy skierował między innymi do Pana Posła, a dotyczący sytuacji w finansowaniu zadań z zakresu oświaty i wychowania przedszkolnego. LIST wysłany został do 13-tu Parlamentarzystów z naszego okręgu wyborczego. Minęło 2 miesiące – dotychczas nikt nie zareagował. Czyżby nie wiedzieli jakimi argumentami przekonać Wójta do publicznego mówienia Mieszkańcom, że obecna sytuacja w finansowaniu zadań oświatowych jest OK?
Zapraszam do merytorycznej dyskusji o tym, co dzieje się w gminnej oświacie. Zachęcam do odważnej prezentacji pomysłu na funkcjonowanie w Gminie Zamość 12-tu Szkół ośmioklasowych z oddziałami przedszkolnymi. A może jest ICH za dużo? Swoje zdanie w tej sprawie zaprezentowałem we wspomnianym powyżej LIŚCIE OTWARTYM, dostępnym na gminnej stronie internetowej w dziale BLOG WÓJTA GMINY ZAMOŚĆ – https://gminazamosc.pl/2020/list-otwarty/. Zachęcam do lektury i zapraszam do merytorycznej dyskusji o realizacji samorządowych zadań. Nie musimy tego robić w atmosferze, jaka miała miejsce w tracie obrad sesji Rady Gminy dnia 28 lutego br.
Ryszard Gliwiński – Wójt Gminy Zamość
13.03.2020 r.