W tym roku przypada 75. Rocznica Wysiedlenia Sitańca przez niemieckich okupantów. Ta tragedia miała miejsce 6 grudnia 1942 roku. 75 lat później uroczyście uczczono te wydarzenia. Z tej okazji w niedzielę, 10 grudnia 2017 r., odbyła się Msza Św. w kościele pw. św. Bartłomieja Apostoła w Sitańcu, celebrowana przez ks. proboszcza Bogusława Zwolana i ks. Czesława Galka z parafii Łabunie, w intencji wysiedlonych. Uroczystość była znamienna z jeszcze jednego powodu. Otóż, w trakcie Mszy Św. nastąpiło poświęcenie nowego sztandaru Szkoły Podstawowej im. Dzieci Zamojszczyzny w Sitańcu i oficjalne przekazanie go przez Samorząd na ręce delegacji władz szkoły.
Zanim uczestnicy obchodów przeszli z kościoła do szkoły, złożono w kościele wiązanki kwiatów pod tablicą upamiętniającą wysiedlenia. W ramach gminnej delegacji kwiaty składali m.in. wójt Ryszard Gliwiński i Józef Siemczyk – przewodniczący Rady Gminy Zamość.
Z kolei już na terenie szkolnym złożono kolejne wiązanki pod tablicą, umieszczoną na ścianie szkoły, ku czci Dzieci Zamojszczyzny. Wśród wielu delegacji i osób składających tu kwiaty nie zabrakło trójki sitanieckich sołtysów: Joanny Bekier z Sitańca, Zbigniewa Pędzierskiego z Sitańca Kolonii i Henryka Łukaszczuka z Sitańca Wolicy. Potem uroczystość przeniosła się do środka szkoły, gdzie gości podjęli uczniowie i pracownicy placówki, a gorący barszczyk na rozgrzewkę serwowały również członkinie Koła Gospodyń Wiejskich.
W holu szkoły kontynuowano obchody. Gości, uczniów i rodziców powitał dyrektor Jacek Szuba i zaprosił na uczniowską część artystyczną. Były recytacje i piosenki w tonacji historyczno-patriotycznej. Następnie podczas krótkiego wystąpienia historyczki, dr Beaty Kozaczyńskiej, zebrana publiczność mogła zapoznać się z wieloma najważniejszymi faktami historycznymi z czasów wysiedleń Zamojszczyzny. Pani dr Kozaczyńska od wielu lat zgłębia naukowo ten temat, jest pracownikiem Uniwersytetu w Siedlcach, ale bardzo często gości w rejonie Zamościa, spotykając się z coraz mniejszym gronem osób, które doświadczyły wysiedleń w czasie II wojny światowej, i spisując ich wspomnienia.
Rocznica wysiedleń oraz poświęcenie i przekazanie szkole nowego sztandaru było też tematem wystąpienia wójta Ryszarda Gliwińskiego, natomiast Zbigniew Tchórzewski, prezes Związku Kombatantów i Osób Represjonowanych Ziemi Zamojskiej, skupił się na objaśnieniu młodzieży napisów i symboli wyszytych na sztandarze.
W uroczystościach wzięło udział ok. 250 osób. Wychodząc każdy mógł wziąć ze stolika specjalne wydawnictwo – okolicznościową kronikę gminną, poświęconą 75. rocznicy wysiedleń w Gminie Zamość, zredagowaną przez dr Beatę Kozaczyńską i wydaną przez Gminny Ośrodek Kultury Gminy Zamość. Na 44 stronach opisano wiele faktów historycznych oraz losów i wspomnień konkretnych mieszkańców Gminy, którzy przeżyli wysiedlenia. Ciekawostką, dotyczącą tego wydawnictwa jest fakt opublikowania na pierwszej stronie okładki unikalnego zdjęcia z archiwum Studium Polski Podziemnej w Londynie, udostępnionego nam nieodpłatnie w drodze wyjątku na dowód uznania za zaangażowanie Gminy Zamość w popularyzowanie naszej historii i kultywowanie patriotyzmu wśród mieszkańców.
GOK: Jarosław Kalbarczyk
